Per trein

Tot een jaar of tien geleden, toen ik nog geen rijbewijs had maar nog wel behept was met vliegangst, was de trein zowel in forensisch als recreatief opzicht mijn dominantste vervoermiddel. Met het (eindelijk) behalen van het felbegeerde roze pasje en het overwinnen van bepaalde fobieën sloot ik het spoortijdperk zo goed als af.  Sinds kort reis ik weer regelmatig met de trein. De NS heeft nu een aantrekkelijke actie waar je in het weekend gratis mag rijden, an offer I couldn't refuse!

Sinds kort kunnen we weer van schone treinen genieten. Wie mij echter een beetje kent zal weten dat ik me niet zo heel erg stoor aan een beetje troep, ook niet in de trein. De ergenissen verschijnen pas als elementen mijn wereld waar ik me op dat moment verkeer plots verstoren.  Een prettige bijkomstigheid van de trein anno nu is dat iedereen  zo lekker zoet is met zijn smartphone. Wat een uitkomst is de techniek toch! Veel handiger ook dan die enorme kranten van vroeger. Die lappen papier waren hooguit nuttig om er nasale bezigheden  mee te verbergen.

Toen ik nog een regelmatige trein forens was, voornamelijk om mijn  vriendinnetje of schaaktoernooien te bezoeken, kwam ik de vreemdste mensen tegen  die hun verhaal uitgerekend aan mij kwijt moesten. Alsof er "praat tegen mij, ik geloof alles en neem je altijd serieus" op mijn voorhoofd stond gegrift. Zo kwam ik eens een man tegen die uit het niets een gesprek aanknoopte met me. Hij stelde zich voor als meester, nee niet zo één in het onderwijs ook geen schaker of dammer, maar eentje van sadistisch maar zeker geen masochistische  aard. Zonder blikken of blozen vertelde hij dat bij het weggaan nog even zijn zus had vastgebonden en opgetakeld en dat ze pas los mocht komen als hij s' avonds laat weer thuis kwam. Of die ene verwarde man die geen idee had wat hij in de trein deed dat ogenblik. Hij beweerde dat hij het moment ervoor nog zijn hondje aan het uitlaten was in Kerkrade en plots werd hij wakker in een trein tussen Rotterdam en Dordt. Natuurlijk heb je geen treinkaartje op zak als je met de hond aan het wandelen bent. De conducteur wist ook niet wat hij met de beste man aan moest maar voelde medelijden, de man sloot namelijk een ontvoering door marsmannetjes niet uit!? Of de man zich een delirium had gezopen, de realiteit in zijn leven had verloren of een slecht verhaal goed aan het acteren was, hij hield er een gratis kaartje  Zuid-Limburg aan over. (Tip voor zwartrijders!!!) Nee, ik ben blij dat dat soort figuren hun verhaal voortaan op Facebook en WhatsApp kwijt kunnen. Ook veel te luide gesprekken van het "hoihoi-wat-ben-ik-blij-met-mijn-eerste-mobieltje-tijdperk" zijn heden ten dagen veel beperkter door social media,  een hele verbetering!

In 2002 waagde ik mij aan interrail, een maand lang kriskras door Europa treinen. Wie van Spartaanse nachten houdt in overvolle treinen is het de low budget manier om in een korte tijd veel te zien en te beleven. Nachttreinen kunnen soms ontaarden in complete feesten. Mijn toenmalige vriendin kon het wat minder waarderen. Ze had meer affiniteit met 1e klasse vliegen dan met 2e klasse treinen. Zij zou echter ook toe moeten geven dat het echte leven op het spoor gebeurd en niet op 12 kilometer hoogte. Al was het maar om dat ene nare en luidruchtige mens, die ons heel de nacht irriteerde en bij het uitstappen in Budapest zo lekker op d'r bek ging. Een andere ervaring van die reis, van Milaan naar Luxemburg zal mij ook altijd bij blijven. Na 4 nachten achter elkaar in overvolle wagons was ik wel aan goede nachtrust toe. Gelukkig was deze trein voor de verandering eens rustig, een coupé voor mij alleen! Vlak voor vertrek kreeg ik echter gezelschap van een 17-18 jarige Luxemburgse knul. Hij was zenuwachtig, keek schichtig rond en vroeg me of we misschien grenscontrole zouden krijgen in Zwitserland. Mijn antwoord maakte hem panisch. Aangezien Zwitserland geen EU en ook geen Schengenland is zat die kans er dik in. Zijn nervositeit werkte inmiddels aardig aanstekelijk. Het bevroeden dat deze jongeman verdovende middelen bij zich had. Als er hier drugs gevonden zou worden, wie zou er dan op het eerste oog verdacht lijken? Een schuchtere tiener of een volwassen iemand wiens nationaliteit in het buitenland sowieso al geassocieerd wordt met drugs? "Heb je iets bij je?" vroeg ik hem maar gelijk. De jongeman was vreemd genoeg één en al openheid over zijn intenties. Hij had 3 kilo hasj in zijn tas. Pardon??? Ik wilde direct de trein verlaten maar hij keek me hopeloos aan en smeekte me bijkans om bij hem te blijven. Of ik een plek wist om het te verstoppen. Na wat nadenken dacht ik aan de prullenbak in het toilet. Trek de vuilniszak eruit, stop je tas er in en daarna de zak weer terug op zijn plek, het liefst 3 wagons verderop en zo geschiedde. Nu zijn troep veilig een eind verderop was werden we beiden weer rustiger. Omdat de trein met vertraging vertrok kwam de grenscontrole uiteindelijk niet. Ongevraagd vertelde mijn coupégenoot honderduit over zijn "koeriersdienst" voor ieder ritje vanaf Zuid Italië naar Antwerpen verdiende hij 1000 euro. Trots liet hij zijn nieuwe gadgets zien die hij met de verdiensten van een vorig ritje had aangeschaft. Hopelijk heeft hij nu, 12 jaar later een baan waar minder discretie geboden is. In deze business komt zijn openheid niet echt van pas.

Vorig jaar maakte ik mijn laatste tevens meest Spartaanse treinreis: een 15 uur durende nachtrit van Moskou naar Riga. Deze trein was zelfs 3 weken van tevoren al bijna volgeboekt maar gelukkig waren een paar goedkoopste slaapplaatsen nog beschikbaar. Iedereen begrijpt natuurlijk wel dat je niet veel hoeft te verwachten van een 3e klasse wagon in Rusland maar de omstandigheden tartte wel onze verbeelding. Een plank van 2 cm dik, 150 cm lang 3 planken boven elkaar was ons onderkomen. Toen iedereen lag te slapen had het nog het meest weg van een mortuarium. De ontmoetingen in de trein maakte veel goed, veel Russische jongeren gaan naar Riga om er een feestje te bouwen. De fles vodka ging van hand tot hand en er werd gezongen, Russen zijn altijd in voor een feestje! Mijn reisgenoot die met zijn 1.90 gebroken op plaats van bestemming aankwam had het niet willen missen maar ik geloof wel dat ik een andere reispartner zal moeten zoeken voor mijn langgekoesterde wens om de Trans-Mongolië express naar Peking te nemen.

Nu ik alweer een poosje mijn vliegangst heb overwonnen lonkt het om eens verder te kijken. Maar is dat nou het échte reizen? Een paar uur lang naar het kastje voor je in de stoel gluren, als die er al is? Snelle transportatie naar je bestemming vind ik een betere omschrijving. Reizen, het puur en alleen onderweg zijn, dat beleef je als je meer ziet dan alleen wolken. Er is geen één vlucht die ik specifiek voor de geest kan halen. (Behalve als je met Siberia Airways vliegt) Maar wat zouden mijn herinneringen zijn zonder de trein?